Czym jest formularz A1?

Aktualizacja 31 sierpnia 2023

Formularz A1 (zaświadczenie A1) służy ustaleniu państwa właściwego do wymiaru i poboru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wykonywania działalności gospodarczej lub świadczenia pracy najemnej za granicą.

Uzyskując formularz A1 poświadczony przez ZUS nadal będziesz podlegał polskiemu ubezpieczeniu społecznemu.

Kiedy potrzebujesz zaświadczenia A1?

Formularz A1 poświadczony przez ZUS potrzebujesz w przypadku podjęcia zarobkowej pracy poza terytorium Rzeczpospolitej Polski na terenie państwa lub państw z obszaru Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii.

Brak uzyskania formularza A1 potwierdzonego przez ZUS oznacza konieczność opłacania składek (z reguły wyższych niż “zusowskie”) według stawek państwa faktycznego wykonywania pracy.

Rodzaje formularzy A1

Samozatrudnienie (jednoosobowa działalność gospodarcza)

Jeśli:

1. posiadasz firmę zarejestrowaną w Polsce,
2. wykonujesz lub planujesz wykonywać usługi na rzecz zagranicznych kontrahentów z państw UE, EOG lub Szwajcarii,
3. chcesz opłacać składki na ubezpieczenie społeczne do polskiego ZUS-u a nie instytucji ubezpieczeniowych państw trzecich,

przed rozpoczęciem działalności gospodarczej powinieneś uzyskać poświadczony przez ZUS dokument A1.

Jeżeli nie uzyskałeś zaświadczenia A1 przed wyjazdem za granicę to nic straconego. W odpowiednim czasie możesz uzyskać właściwe zaświadczenie za okres przeszły.

Od charakteru twojej zagranicznej działalności będzie uzależniony rodzaj wymaganego zaświadczenia A1.

Formularz A1 typu 12.2

Jeśli świadczysz lub planujesz świadczyć pracę za granicą przez pewien czas w sposób ciągły, bez przerw na działalność w Polsce, właściwym będzie formularz A1 typu 12.2.

Formularz A1 typu 13.2

Natomiast, jeżeli w określonym czasie będziesz na przemian lub równocześnie wykonywał pracę za granicą i w Polsce, odpowiednie będzie zaświadczenie A1 typu 13.2.

Delegowanie pracowników

Jeśli:

1. prowadzisz firmę w Polsce,
2. zatrudniasz pracowników,
3. zamierzasz świadczyć swoje usługi w krajach UE, EOG lub Szwajcarii poprzez zatrudnianych w Polsce pracowników,
4. chcesz od delegowanych za granicę pracowników opłacać polski ZUS,

musisz uzyskać dla osób delegowanych zaświadczenie A1. Możliwe to będzie po spełnieniu ściśle określonych warunków delegowania pracowników.

---

Więcej o zaświadczeniu A1, delegowaniu działalności i pracowników za granicę znajdziesz w opublikowanym przez ZUS Poradniku.